Geld lenen terwijl je spaargeld hebt, is dat dom?
Situaties waarin mensen toch een lening afsluiten
Een lening afsluiten doe je alleen als je geen geld hebt... toch? Dus als je een spaarrekening hebt waar geld op staat, waarom zou je dan geld lenen? Het klinkt niet logisch, en tóch zijn er mensen die dat wel doen. Is dat dom?
Lenen = achteraf sparen
Geld lenen wordt ook weleens 'achteraf sparen' genoemd. Daar zit wat in: je geeft éérst geld uit en sprokkelt het daarna bij elkaar door het aflossen van de lening. Bij sparen doe je dat andersom: je zorgt dat je eerst genoeg geld hebt en geeft het daarna uit.
Verschillen tussen sparen en lenen
Het moge duidelijk zijn dat lenen en sparen wel echt twee verschillende dingen zijn. De belangrijkste verschillen:
- bij sparen krijg je rente, bij lenen betaal je rente
- de rentepercentages verschillen enorm: voor een lening betaal je een vele hogere rente dan je voor spaargeld krijgt
- een lening is een betalingsverplichting en kan problemen opleveren, sparen is vrijwillig en een goed gevulde spaarrekening geeft vrijheid
Kortom: als je kunt kiezen is het verstandiger om eerst geld bij elkaar te sparen en dan pas uit te geven in plaats van het afsluiten van een lening.
Rente voor lening veel hoger dan spaarrente
Voor jouw beeld: het renteverschil tussen een lening en een spaarrekening. De hoogste rente voor vrij opvraagbaar spaargeld is op dit moment 2,32%.
De laagste rente voor een persoonlijke lening staat op 7,2% - en dan heb je het over een lening vanaf € 25.000. Bij kleinere bedragen is de rente hoger: voor een lening van € 5.000 betaal je tussen de 8,9% en 11,9% rente.
Reken je heel simpel, dan levert € 5.000 spaargeld je per jaar € 116 aan rente op, terwijl je voor een lening van dat bedrag minimaal € 445 per jaar betaalt. Dat klopt natuurlijk niet, want je lost in dat jaar ook bedragen af en de rente betaal je alleen over openstaande bedragen - maar het geeft wel even een beeld.
Waarom toch een lening als je spaargeld hebt?
Als je dit allemaal leest snap je misschien niet waarom er mensen zijn die een lening afsluiten terwijl ze genoeg spaargeld hebben. En toch zijn die er genoeg. Waarom doen ze dat? Nou, bijvoorbeeld omdat...
- het spaargeld vaststaat op een deposito en dus nog niet opgenomen kan worden
- ze het belangrijk vinden om een buffer aan te houden voor onverwachte uitgaven, geld dat ze op ieder moment kunnen opnemen
- ze het spaarplan voor een specifiek spaardoel niet willen verstoren
Deposito opnemen, wat kost dat?
Je kunt natuurlijk kijken wat de mogelijkheden zijn om wél geld op te nemen van een deposito. Die voorwaarden verschillen per bank. Als je dus geld nodig hebt dat vaststaat op een deposito, dan is het de moeite waard om te kijken welke kosten de bank waar dat deposito loopt in rekening brengt als je het voortijdig wilt opnemen. Vooral als het deposito niet meer zo lang loopt kan dat voordeliger uitpakken dan het afsluiten van een lening voor dat bedrag.
Buffer aanhouden: verstandig - maar hoeveel?
Reden nummer twee: het aanhouden van een bedrag aan spaargeld als buffer - dat is op zich een verstandige keuze. De vraag is alleen hoe groot die buffer moet zijn. In plaats van geld lenen kun je de buffer terugbrengen tot een minimum en vervolgens serieus gaan sparen om die buffer weer snel aan te vullen.
Spaargeld uitgeven = geld lenen van jezelf
Die tweede en derde reden, daar kun je ook anders naar kijken: spaargeld uitgeven kun je zien als 'lenen van jezelf'. Dat is van toepassing als je er een uitgave mee doet waar je eigenlijk jouw spaargeld niet voor bedoeld had. Stel, je bent aan het sparen voor een ander auto, maar dan gaat jouw wasmachine stuk. Dan kun je die wasmachine wel op afbetaling gaan kopen omdat je een ander doel had met je spaarrekening... maar dat kost dus veel meer aan rente.
Extra sparen om saldo weer aan te vullen
Je kunt ook met jezelf afspreken: ik haal het geld van m'n spaarrekening maar ga dat weer aanvullen door elke maand een bedrag aan mezelf terug te betalen. Dat doe je dan door elke maand een extra bedrag te sparen om het saldo weer aan te vullen. Regel dat met automatisch sparen, zodat het ook echt gebeurt!
Dan heb je eigenlijk een lening bij jezelf afgesloten. Een lening die veel goedkoper is dan bij een bank, want hiermee loop je dan alleen een stukje spaarrente mis - maar dat is veel minder dan de leenrente.
Het is eenvoudig te zien hoeveel slimmer dit is dan het afsluiten van een lening. Een lening van €5.000 kost bij een rente van 8,9% en een looptijd van 60 maanden €103 per maand.
Kies je ervoor om dat bedrag te 'lenen' van jouw spaarsaldo en je betaalt jezelf elke maand €103, dan heb je in grofweg 48 maanden dat geld afbetaald (eigenlijk 48,5 maanden, maar dan zonder rekening te houden met spaarrente).
Je bespaart dan dus 12 maanden a € 103 = € 1.236.
Lening zo snel mogelijk aflossen
Gelukkig kun je bij de meeste leningen zonder kosten extra aflossen. Dat is eigenlijk altijd een heel goed idee als je een lening hebt lopen. Zodra je jouw minimum aan buffer aan spaargeld hebt zou ik zeggen: los eerst je lening(en) zoveel mogelijk af en ga daarna pas weer verder met het spekken van je spaarrekening.
