Even hoge depositorente en tóch een ander rendement...
Verschil in manier van uitbetalen geeft verschil in effectieve rente
Eerder deze maand schreef ik een uitgebreide uitleg over nominale en effectieve rente op spaarrekeningen. Dat was voor Jeroen de aanleiding om mijn aandacht te vestigen op een interessant verschil tussen meerjarige deposito's. Want door de wijze van rente-uitkering kan het werkelijke rendement op deposito's per bank verschillen, ook al is de nominale depositorente gelijk. Dat leek me wel nuttig om ook even met jou te delen!
Vergelijk spaar- en depositorentes
Nominale en effectieve rente op spaarrekeningen
Nog even een korte samenvatting: bij spaarrekeningen zit er een verschil tussen de nominale en effectieve rente per jaar, als de bank de spaarrente in meerdere uitkeringen per jaar betaalt. Per maand of per kwartaal, er zijn tegenwoordig best veel banken die vaker dan jaarlijks de rente uitkeren.
Rente-op-rente
Op het moment dat een bank dat doet en de rente bijgeschreven wordt op de spaarrekening, wordt het uitbetaalde rentebedrag ook 'rentedragend'. Daar krijg je dus vanaf dat moment ook rente over. Die rente-op-rente (samengestelde interest) zorgt ervoor dat je over het hele jaar bekeken méér rente krijgt dan het nominale rentepercentage.
Effectieve spaarrente in vergelijkingen
Het werkelijke rendement noemen we de effectieve spaarrente. Als wij op de hoogte zijn van de effectieve rente (als de bank deze zelf ook publiceert), is dat de rente waarmee wij de spaarrekening opnemen in onze vergelijkingen.
Meerjarige deposito's
Ditzelfde principe kan ook een rol spelen bij meerjarige deposito's. Dan bedoel ik dus: deposito's waarop je een bedrag voor twee jaar of langer vastzet. De rente-uitbetalingen kan de bank op verschillende manieren doen:
- jaarlijks bijschrijven op een andere rekening (betaal- of spaarrekening)
- jaarlijks bijschrijven op het deposito-saldo
- aan het eind van de looptijd uitbetalen
Dat maakt het ingewikkelder om de deposito's met elkaar te vergelijken. Want wat wordt het effectieve rendement als de rente bijgeschreven wordt op een andere rekening? Dat ligt eraan hoe hoog de rente op die rekening is! Voor ons is het niet realistisch om dit goed bij te houden. Daarom hebben wij ervoor gekozen om bij het vergelijken van deposito's uit te gaan van de nominale rente op jaarbasis.
Omdat het uiteindelijke effectieve rendement voor methode 1 niet te berekenen is, stellen we dat gelijk aan dat van methode 3 - het uitgangspunt is dan dat de rentebetaling geen extra rendement meer oplevert. Bij methode 2 is dat wél het geval. Zo ontstaat de situatie dat een deposito met een lagere nominale rente tóch uiteindelijk meer kan opleveren. Dat is goed te zien in deze weergave van deposito's door Raisin:
Het deposito van Renault Bank - met een rente van 2,80% nominaal - levert in totaal €1.481 aan rente op door het rente-op-rente-effect (methode 2). Die van Aareal en Banca Progetto leveren met een hogere rente (2,90%) toch een lager rentebedrag op! Als die rente jaarlijks wordt uitbetaald (methode 1) kan er alsnog rendement mee behaald worden, wordt de rente pas aan het eind uitbetaald - dan niet. Dat zijn dus belangrijke aspecten om op te letten bij het kiezen van een deposito.
Rekenvoorbeeld: Verschil uitbetalingsmethode
Maar goed om rekening mee te houden: in de praktijk kan er dus wel verschil zijn in het werkelijke rendement op een deposito, ook al is de nominale depositorente gelijk. Laat ik dat met een rekenvoorbeeld verduidelijken - aangereikt door Jeroen (waarvoor dank!). We gaan uit van een deposito van €10.000.
Methode 1 : Jaarlijks rente uitbetalen
Anadolubank (Nederlandse spaargarantie) geeft op een 5-jarig deposito 2,70% per jaar.
Zij maken de rente ieder jaar over naar de Anadolu spaarrekening.
Het is vooraf niet duidelijk welk rentepercentage daarover betaald gaat worden.
Methode 2 : Rente jaarlijks bijschrijven op het depositosaldo
Diverse andere banken schrijven de rente jaarlijks bij op het deposito. Het rentebedrag levert dan na uitbetaling dus ook weer extra rente op (rente-op-rente).
Het werkelijke rendement is dan uiteindelijk dus echt 2,70% per jaar, het bedrag dat je uitbetaald krijgt (de eindwaarde) na 5 jaar is € 11.425.
Op dit moment heb ik geen voorbeeld van zo'n bank met een rente van 2,70%, wel van 2,80% - Renault Bank (via Raisin) in Frankrijk. Dan komt de eindwaarde op € 11.481.
Methode 3 : Rente uitbetalen aan het eind van de looptijd
Crédit Agricole (via Raisin) hanteert dezelfde depositorente als Anadolubank: 2,70% per jaar.
Zij betalen de rente echter niet jaarlijks uit - ze doen dat pas aan het eind van de looptijd: dan krijgt de spaarder 5x € 270 = 1.350 plus de inleg, dus in totaal € 11.350.
Omdat de rente niet tussentijds uitgekeerd wordt kan er ook geen rendement op geboekt worden - niet binnen het deposito en ook niet op een andere rekening.
Geannualiseerd rendement berekenen
Bij Anadolubank is het effectieve rendement op dit 5-jarige deposito dus niet uit te rekenen. Wat je zeker weet is dat je 5x 2,70% uitbetaald krijgt. Dat is bij een inleg van € 10.000 dus 5x € 270 = € 1.350. De inleg plus dit rentebedrag (€ 11.350) nemen we als eindwaarde, want alleen dat weten we zeker. Bij Crédit Agricole weet je het wel zeker: meer dan dat wordt het niet!
Wil je terugrekenen wat hier de effectieve rente per jaar is, dan gebruik je deze formule:
Geannualiseerd rendement = ((Z / A) ^ (1 / aantal jaren)) – 1) × 100%
Je deelt de eindwaarde (Z) door de beginwaarde (A). Van dit bedrag neem je de macht 1 gedeeld door het aantal jaren. Hier trek je één van af. Tot slot vermenigvuldig je het bedrag met 100%.
Voor dit rekenvoorbeeld ingevuld: ((11.350 / 10.000)^1/5))-1 x 100% = 2,565%
Voordelen jaarlijkse rentebetaling
Het werkelijke rendement van het deposito van een bank als Renault Bank is dus hoger dan het basisrendement van het deposito bij Anadolubank. Het deposito van Crédit Agricole is het minst gunstig: daar krijg je de rente niet tussentijds én er is geen sprake van rente-op-rente. Maar: de jaarlijkse uitbetaling van de rente (zoals bij Anadolu) kan ook voordelen hebben!
Rente direct beschikbaar
Ten eerste: je kunt direct over het rentebedrag beschikken voor welke uitgave je dan ook wilt doen. Afhankelijk van je inleg en de vraag of je dat rentebedrag wilt gebruiken kan dat prettig zijn. Bijvoorbeeld als je de rente nodig hebt voor jaarlijkse uitgaven.
Rente op spaarrekening kan hoger uitpakken
En wie weet... is de rente op de spaarrekening te zijner tijd niet láger, maar hóger dan die 2,70%? Dan is het totale effectieve rendement op die ingelegde € 10.000 opeens dus hoger, er vanuit gaande dat het geld op die spaarrekening blijft staan.
Kortom: het is maar net wat je belangrijk vindt en waar jij je prettig bij voelt. Maar weet dus dat dit verschil er kan zijn tussen depositobanken!